Οι κλοπές καταλυτών αυξάνονται τα τελευταία χρόνια, καθώς τα πολύτιμα μέταλλα που περιέχουν συνεχίζουν να πωλούνται ακριβά στις διεθνείς αγορές. Σύμφωνα με το National Insurance Crime Bureau οι κλοπές καταλυτών σημείωσαν αύξηση 325% από το 2019 έως το 2020. Η αύξηση των κλοπών σχετίζεται με την κατάσταση των παγκόσμιων αλυσίδων εφοδιασμού και τις τιμές των πολύτιμων μετάλλων στη διεθνή αγορά,, που τα τελευταία χρόνια ακολουθούν ανοδική πορεία.
Οι καταλύτες αποτελούν μέρος του συστήματος εξάτμισης που απομακρύνει τους επιβλαβείς ρύπους από τις εκπομπές του κινητήρα. Το εσωτερικό ενός καταλυτικού μετατροπέα περιέχει μια κυψελοειδή δομή που είναι επικαλυμμένη με πολύτιμα μέταλλα. Αυτά τα πολύτιμα μέταλλα λειτουργούν ως καταλύτης προκειμένου να διασπάσουν τους επιβλαβείς ρύπους και να τους μετατρέψουν σε λιγότερο επιβλαβείς εκπομπές. Οι κινητήρες εκπέμπουν επιβλαβή αέρια όπως υδρογόνο, μονοξείδιο του άνθρακα και οξείδιο του αζώτου και η διαδικασία που γίνεται μέσα σε έναν καταλυτικό μετατροπέα τα μετατρέπει σε λιγότερο επιβλαβείς ουσίες όπως νερό, διοξείδιο του άνθρακα και άζωτο.
Οι σύγχρονοι καταλύτες έχουν τυπικά δύο στάδια με το πρώτο στάδιο να είναι ένας καταλύτης αναγωγής, ο οποίος οδηγεί στην εξάλειψη του οξειδίου του αζώτου και το δεύτερο στάδιο να είναι ένας καταλύτης οξείδωσης, ο οποίος εξαλείφει το μονοξείδιο του άνθρακα και τους άκαυστους υδρογονάνθρακες.
Τα τρία πολύτιμα μέταλλα που υπάρχουν στους καταλύτες είναι η πλατίνα, το ρόδιο και το παλλάδιο. Και τα τρία αυτά μέταλλα έχουν υψηλές τιμές στην αγορά των μετάλλων. Σύμφωνα με το kitco.com η τιμή του ροδίου αυξήθηκε από τα 2.300 δολάρια ανά ουγγιά τον Ιανουάριο του 2019 σε πάνω από 14.000 δολάρια ανά ουγγιά (μία ουγγιά ισοδυναμεί με περίπου 28 γρ.) έως τον Δεκέμβριο του 2020, ενώ άγγιξε την τιμή των 27.000 δολαρίων ανά ουγγιά τον Απρίλιο του 2021.
Οι αυξήσεις της πλατίνας και του παλλαδίου δεν ήταν τόσο μεγάλες σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Η τιμή του παλλαδίου σχεδόν διπλασιάστηκε από τις αρχές του 2019 έως τα τέλη του 2020. Σύμφωνα με το περιοδικό Waste Advantage ο μέσος καταλυτικός μετατροπέας περιέχει από τρία έως επτά γραμμάρια πλατίνας, από δύο έως επτά γραμμάρια παλλάδιο και από ένα έως δύο γραμμάρια ροδίου.
Ωστόσο πολλά κράτη στην προσπάθειά τους να περιορίσουν το φαινόμενο των αυξημένων κλοπών καταλυτών έχουν θεσπίσει αυστηρούς νόμους για να αποτρέψουν τους κλέφτες. Όμως όσο τα μέταλλα είναι ελάχιστα και η τιμή τους ανεβαίνει σχεδόν κάθε μήνα, παρόμοια φαινόμενα θα συνεχίσουν να υπάρχουν.
Κυριάκος Παρασίδης
Πηγή: www.amna.gr